Wendigo

Wstęp

Wendigo wywodzi się z mitologii północnoamerykańskich Indian posługujących się językiem algonkiańskim. Istotnym problemem w ustaleniu tego czym dokładnie w ich kulturze było Wendigo, jest to, że folklor rdzennych plemion był przekazywany ustnie z pokolenia na pokolenie. Te historie nie były w uwieczniane w żadnej formie pisanej. Indiańskie podania zostały spisane dopiero przez antropologów, etnografów i badaczy regionów, przez co mogły ulec zniekształceniu.

 

Niemniej w większości przekazów Wendigo jest przedstawiane jako wielkie człekopodobne wynaturzone stworzenie zamieszkujące lasy Kanady i północnej części USA (zwłaszcza w okolicach Wielkich Jezior). Wendigo może zostać każdy (zarówno kobieta, jak i mężczyzna), niemniej większość opowieści o tym monstrum przedstawia losy traperów przemieniających się na odludziu w tę krwiożerczą bestię. A skąd biorą się te stwory? Wyobraźcie sobie grupę myśliwych odciętych od świata z powodu warunków pogodowych. Ich zapasy szybko się kurczą, w końcu zaczynają powoli umierać z głodu. Jeden z traperów, w chwili słabości, zjada swego towarzysza niedoli (który zmarł wcześniej lub, co gorsza, został przez niego zamordowany).

 

W tym momencie następuje przemiana w Wendigo. Jego ciało rośnie i staje się wyższy (niektórzy twierdzą, że tak wysoki jak drzewo) i niesamowicie chudy. Jego skóra naciąga się na jego przemienionym ciele, a z jego ust wyłaniają się ostre jak brzytwy kły. Od teraz nieszczęśnik zostaje raz na zawsze przeklęty niekończącą się żądzą ludzkiego mięsa. Podania wskazują, że za każdym razem, gdy Wendigo pożre ciało człowieka, rośnie, a jego skóra napina się coraz bardziej, co wywołuje coraz większy, doprowadzający do szaleństwa ból, przez co stwór staje się coraz bardziej dziki i zapalczywy, ale również silniejszy i bardziej niebezpieczny. Jednak choć Wendigo rośnie, jego waga nigdy się nie zmienia, co ma uwypuklić przyczynę jego bezgranicznego głodu: potwór nie może przestać polować i żerować, ponieważ nigdy nie zdoła się nasycić. Klątwa Wendigo to urzeczywistnienie, w upiornej formie, powiedzenia o apetycie rosnącym w miarę jedzenia. Właśnie z tego względu Wendigo łączone jest, poza drapieżnym poszukiwaniem nowych ofiar, z bezgraniczną zachłannością i samolubnością. Z drugiej strony Klątwa Wendigo pokazuje, że akty kanibalizmu, chociaż na krótką metę zaspokajają głód, w dłuższej perspektywie prowadzą do strasznych konsekwencji. Z każdą kolejną skonsumowaną ofiarą Wendigo staje się coraz bardziej odczłowieczone.

Inna wersja mitu Wendigo sugeruje, że w tę bestię  przemienia się ktoś, kto został odrzucony (zdradzony) przez ukochaną osobę. W trakcie dnia przyjmuje ludzką postać i atakuje ludzi, którzy mają z tą osobą coś wspólnego. W jeszcze innych − Wendigo może opętać człowieka jak zły duch i sprawić, aby stał się on krwiożerczą bestią. 

 

W każdym razie natura Wendigo nie jest jednoznaczna: według części badaczy to żyjące wynaturzone stworzenie, kolejni sugerują, że to nieumarły, a jeszcze inni wskazują, że to rodzaj złego ducha (demona).

 

Wygląd

Istnieje wiele różnych opisów wyglądu Wendigo. Jedne wskazują, że to całkowicie lub częściowo zbudowany z lodu szkielet mierzący ok. 3-4,5 m. Inne, że to wysoka i bardzo chuda humadoidalna istota, wygląda jak szkielet obleczony w szaro-siną skórę (wyglądającą na odmrożoną), z nienaturalnie długimi kończynami. W części opisów Wendigo ma głowę jelenia, w innych wilka. Jego oczy są czerwone lub sowie. Jego cechą charakterystyczną są ostre pazury i kły, którymi rozszarpuje na strzępy swoje ofiary. Z kolei opisy przedstawiające Wendigo jako krzyżówkę wilkołaka, wampira i yeti (wielkiej stopy) mają niewiele wspólnego pierwotnym pojmowaniem tego stwora przez Indian, lecz są wytworem popkultury.

 

Charakterystyka 

Wendigo jest żarłocznym i okrutnym demonem (duchem) lasu, który wstępuje w ciała pogrzebanych i zamienia ich w krwiożerczych kanibali, albo monstrum które samo żywi się ludzkim mięsem i jest nienasycone w pragnieniu polowania na ludzi. Według niektórych podań z tego powodu Wendigo pożarło własne usta i straszy swym groteskowym obliczem. W każdym razie to bestia o ogromnej sile, która zawsze jest głodna i zawsze szuka następnej ofiary. Poza nienasyconym głodem, Wendigo cechuje również ogromna chciwość.

 

Zimą Wendigo nabiera szczególnie wielkiego apetytu na ludzkie mięso. Wówczas przemierza lasy porywając ludzi, przy okazji siejąc strach i zniszczenie. Nie jest to przypadkowe, ponieważ okres zimowy jest związany z problemami z uzyskaniem pożywienia i okresowym głodem. Znamienne dla Wendigo jest również przetrzymywanie części ofiar w opuszczonych pieczarach lub kopalniach, jako zapasów zgromadzonych "na później". Natomiast bez dostępu do świeżego ludzkiego mięsa, Wendigo przechodzi w stan hibernacji.

 

Pod wpływem Wendigo ludzie mogą stać się potworami takimi jak ono. Wtedy szaman w specjalnym namiocie musi pozbawić ich nadprzyrodzonej mocy (i − w ostateczności − zabić). Nie ma pewności, czy przemiana w Wendigo jest rodzajem faktycznej, kulturowo uwarunkowanej, psychozy, czy też teoretyczną ideą związaną ze strachem przed magią i sezonowym brakiem żywności.

 

Słabość

Według legend Wendigo wyrywa serca swym ofiarom, a samo ma serce z lodu. Dlatego boi się ognia, który może je zabić − roztopić jego serce. W związku z tym monstrum nie zbliży się do swej ofiary, jeżeli ta będzie mieć przy sobie znak przypominający słońce (np. święte symbole Pelora lub Amaunatora). Niektóre źródła wskazują, że Wendigo może być odporne na zwykłą broń, dlatego sugeruje się używanie srebrnych kul lub posrebrzanych ostrzy.

 

Psychoza Wendigo

Ten zespół zaburzeń (syndrom) był spotykany wśród koczowniczych plemion Indian głodujących w okresie zimy. Zaburzenia te zaczynają się depresją, tendencją do odosobnienia, silnym lękiem, brakiem łaknienia, nudnościami, wymiotami i biegunką. Następnie chory nabiera przekonania urojeniowego, że pod wpływem czarów został zamieniony w zimowego potwora pożerającego ludzi. Identyfikując się tą bestią, odczuwa przymusową potrzebę zjedzenia ludzkiego mięsa i czasem rzeczywiście rzuca się na kogoś z bliskich krewnych, zabija go i zjada. Uważany w tym stanie za niebezpiecznego dla plemienia, bywa leczony przez szamana, ale najczęściej zostaje wypędzony lub nawet zabity. Przez niektórych badaczy syndrom Wendigo jest traktowany jako zespół histeryczny, ale większość wyraża opinię, że stanowi uwarunkowaną kulturowo formę schizofrenii paranoidalnej.

 

Jeden najbardziej znanych udokumentowanych z przypadków rzekomego opętania przez Wendigo miał miejsce w Kanadzie zimą 1879 r. w dzisiejszej prowincji Alberta. Indianin znany jako Katist Chen (Swift Runner - Rączy Biegacz) zamordował i zjadł swoją rodzinę: żonę i sześcioro dzieci. Podczas rozprawy sądowej utrzymywał, że wszyscy zmarli z głodu, ale sąd nie dał temu wiary i skazał go na szubienicę. Tuż przed wykonaniem wyroku zwierzył się księdzu, że podczas łowieckiej wyprawy spotkał Wendigo, który opętał go i za jego sprawą zamordował i zjadł swoją rodzinę. Ponadto twierdził, że przyznał się tak późno, ponieważ Wendigo odwiedzał go w więzieniu i zmuszał go do składania fałszywych zeznań. Ostatecznie nieszczęśnik został stracony w Forcie Saskatchewan.

 

Wendigo w (pop)kulturze

Opowiadanie Algernona Blackwooda Wendigo (1910), przedstawia to stworzenie jako ucieleśnienie strachu przed zagubieniem w dziczy, przeszywającym mrozem i wielkim głodem. Wendigo nie ma związku z kanibalizmem (jest „pożeraczem mchu”) i stanowi  raczej symbol powrotu do dziczy i ucieczki od przytłaczającej cywilizacji.

 

Wendigo w Hannibalu

W każdym razie ta nowela była inspiracją dla twórczości m. in. Augusta Derletha (The Thing that Walked on the Wind z 1933; Ithaqua z 1941), Thomasa Pynchona (Mortality and Mercy in Vienna z 1959), czy też Grahama Mastertona. Wendigo pojawia się również jako źródło pradawnego zła w Smętarzu dla zwierzaków (1983) Stephena Kinga.

 

Wendigo pojawiło się także wielu w filmach m. in.: Drapieżcy (1999), Dark Was the Night (2014), Wygłodniali (2017), The Retreat (2020) i serialach, m. in.: Więzy krwi, Nie z tego świata, Czarodziejki, Teen Wolf: Nastoletni wilkołak, Grimm, Jeździec bez głowy, Hannibal (gdzie profilera FBI nawiedzają sny i wizje Wendigo symbolizującego tytułowego seryjnego mordercę-kanibala). Wendigo przewinęło się nawet w... Kaczych Opowieściach (dusze nieszczęśników przemienione w potwory z powodu desperacji i obsesji) oraz My Little Pony, gdzie wg mitologii są stworzeniami karmiącymi się niezgodą wśród kucyków i sprowadzającymi wieczną zimę na ich krainę.

 

Wendigo  w Fiend Folio

Wendigo nie zabrało również w grach video. W Diablo II (2000) było Monstrualną Bestią z Płonących Piekieł. W Fallout 76 (2018) Wendigo to ludzie, którzy żyli w odosobnieniu, pożerali ludzkie mięso i zostali zmutowani przez promieniowanie. Natomiast w  Until Dawn (2015) Wendigo występuje jako główne zagrożenie − to ludzie, którzy zostali opętani przez złe duchy i zmienieni w potwory, których jedynym celem jest nieustanne pożeranie ludzkiego mięsa. Jedynym sposobem na ich pokonanie jest potraktowanie ich ogniem.

 

Natomiast do D&D Wendigo zawitało oficjalnie dopiero w 3e, w podręczniku Fiend Folio (2003), jako latający, bezstopy, krwiożerczy fey, na którego można było natknąć się podczas eksploracji mroźnej tundry lub lasów.

***

Wiedza o Wendigo

Jeżeli postacie chcą przypomnieć sobie opowieści, legend lub innych źródeł wiedzy na temat Wendigo, poproś graczy o wykonanie testu Inteligencji (Przyroda, Religia lub Wiedza Tajemna). W zależności o wyniku, przekaż następujące (mniej lub bardziej prawdziwe) informacje:

ST 8 − to nienasyceni krwiożerczy nieumarli, którzy powstali z osób, które zamarzły głodując. Są niepodatne na ataki niemagicznym orężem.

ST 9 − to kanibale, którzy wrócili do życia jako nieumarli. Zwykle atakują w nocy.

ST 10 − te stworzenia są wprawnymi myśliwymi, którzy lubują się w polowaniach na ludzi (humanoidy). Wendigo są samotnikami.

ST 11 − są mistrzami kamuflażu i bez problemu potrafią wytropić ofiary. 

ST 12 − są odporne na ataki niemagicznym orężem i poruszają się niezwykle szybko po leśnym terenie. Niektórzy twierdzą, że potrafią latać jak duchy.

ST 13 − ich zęby są niezwykle ostre. Wendigo kłami potrafią rozszarpać ofiarę, co doprowadza do obfitego krwotoku.

ST 14 − to stworzenia, które z powodu choroby (klątwy), zwanej Głodem Wendigo, przeistoczyły się w nienasycone, krwiożercze i zachłanne fey. Są wrażliwe na ciosy zadane posrebrzanym orężem.

ST 15 − choroba (Głód Wendigo) przenosi się przez pokąsanie przez Wendigo. Opowieści wskazujące na nieumarłe pochodzenie tych stworzeń są nieprawdziwe.

ST 16 − Wendigo uwielbiają podczas polowań "bawić się" (dręczyć psychicznie) ze swoimi ofiarami.

ST 17 − ponoć Wendigo zamiast serca ma bryłę lodu, dlatego lęka się słońca. Abstrahując od zabobonów − Wendigo jest faktycznie podatne na działanie ognia, jak również dysponuje częściową odpornością na efekty zimna.

ST 18 − są niepodatne na trucizny i niezwykle szybko regenerują utracone punkty wytrzymałości.

ST 19 − o dziwo zbyt wielki głód może osłabić Wendigo.

ST 20 − Wendigo nie może umrzeć z powodu głodu. Zamiast tego, gdy jego poziom wyczerpania wskazuje na stan bliski śmierci, monstrum przechodzi w stan hibernacji na okres od kilku miesięcy, do kilkunastu lat.

Choroba (Głód Wendigo). Każde stworzenie ugryzione przez Wendigo musi wykonać udany rzut obronny na Kondycję o ST 15 lub zostanie zarażone Głodem Wendigo. Okres inkubacji choroby wynosi 1k4 dni. Chore stworzenie każdego dnia musi wykonać rzut obronny na Charyzmę o ST 15 lub zostanie opętane szaloną żądzą pożarcia surowego mięsa przedstawiciela humanoidalnej rasy. Chore stworzenie będzie próbowało podkraść się i zabić najbliższe stworzenie spełniające ww. kryterium. Jeśli się mu to uda, pożywi się jego surowym mięsem i po wszystkim wróci do domu nie pamiętając tego zdarzenia. Natomiast jeżeli się to nie uda − uzyska poziom wyczerpania. Dodatkowo każdego dnia tymczasowa Inteligencja zarażonego stworzenia zmniejsza się o 1k4. Jeśli Inteligencja zostanie obniżona do 0 (lub mniej) − stworzenie przemieni się w Wendigo.

Ku przygodzie!

Z myślą o konfrontacji z Wendigo przygotowałem dla 4-5-osobowej drużyny na 5. poziomie doświadczenia przygodę Łowca czy zwierzyna?